Turkish
English
العربية
Español
中文
Русский
Français
Deutschموضوع (۲۰۲۵):
«شانلی‌اورفا: در هر گام یک قرن، در هر قرن یک راز»
شانلی‌اورفا، شهری در جنوب‌شرقی ترکیه و در منطقه آناتولی جنوب‌شرقی است که هر گامش تاریخ و هر کوچه‌اش افسانه‌ای را در خود نهفته دارد. این شهر کهن در قلب جنوب‌شرق، لایه‌های زمان را بر دوش می‌کشد و در هر عصر چهره‌ای تازه به دیدارکنندگانش نشان می‌دهد. اورفا که به «شهر پیامبران» شهرت دارد، قرن‌هاست که محل تلاقی ایمان، فرهنگ و بردباری است. در کنار برکه ماهی‌ها (Balıklıgöl) که گفته می‌شود حضرت ابراهیم(ع) به فرمان خدا از آتش به آب افکنده شد و هیزم‌ها به ماهی تبدیل شدند، نه‌تنها به سنگ‌ها بلکه به افسانه‌ها، دعاها و امیدها نیز دست می‌زنید.
اما اورفا تنها با نشانه‌های گذشته زنده نیست، بلکه امروز نیز موزاییکی زنده از فرهنگ است. در بازارهایش بوی ادویه، چرم و مس، در محافل موسیقی سنتی «شام‌های صف» (Sıra Gecesi) نوای ساز و آواز، و در آشپزخانه‌اش طعم فلفل «ایسوت» و کباب جگر به مشام و ذائقه‌تان می‌رسد. همه این‌ها چهره‌های گوناگون و هزار رنگ این شهرند.
در سایه معبدی چون «گوُبکلی‌تپه» که تاریخ بشر را از نو نوشته است، این شهر مهد نخستین‌ها و بی‌پایانی‌هاست. با شهر خاموش «هالفِتی» که زیر آب رفته و «حرّان» که شهر علم و ایمان است، اورفا جایی است که هر تمدنی ردپایی گذاشته و در هر ردپا داستانی نهفته است. گذشته و آینده در این سرزمین در کنار هم‌اند. اورفا هم‌زمان هم اسرارآمیز و هم زنده است؛ هم ساکت و هم سرشار از نغمه. در هر فصل رنگی تازه و در هر گام داستانی دیگر دارد.
از این رو «شانلی‌اورفا؛ در هر گام یک قرن، در هر قرن یک راز» پر معناست و در هر چهره‌اش شما را بخشی از داستان خودش می‌کند.
گوُبکلی‌تپه: نقطه صفر تاریخ
در ۱۵ کیلومتری شمال‌شرقی شانلی‌اورفا و در نزدیکی روستای اورنجیک، «گوُبکلی‌تپه» با کاوش‌هایی که از سال ۱۹۹۵ به سرپرستی پروفسور دکتر کلاوس اشمیت آغاز شد، کشف گردید. این مجموعه معبدی یادمانی که به حدود ۹۶۰۰ سال پیش از میلاد بازمی‌گردد، قدیمی‌ترین مرکز عبادت شناخته‌شده بشر است و همه دانسته‌های پیشین درباره تاریخ بشر را به چالش کشیده است. ستون‌های Tشکل با نقش‌برجسته حیوانات، نشان می‌دهد که باورهای مذهبی حتی پیش از آغاز کامل کشاورزی وجود داشته‌اند. این مکان مقدس که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، نه‌تنها گذشته اورفا بلکه حافظه جمعی بشریت را روشن می‌کند.
برای اطلاعات دقیق، مراجعه کنید به:
https://whc.unesco.org/en/list/1572/
https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/gobeklitepe
برکه ماهی‌ها: شاهد خاموش ایمان
از مشهورترین مکان‌های اورفا «Balıklıgöl» است که بنا بر روایت، حضرت ابراهیم(ع) توسط نمرود به آتش افکنده شد و خداوند آتش را به آب و هیزم‌ها را به ماهی تبدیل کرد. ماهی‌های داخل این برکه مقدس‌اند و صید آن‌ها ممنوع است. در کنار این مکان، مسجد حلیل‌الرحمن، مسجد رضوانیه و غاری که به اعتقاد مردم محل تولد حضرت ابراهیم است، قرار دارد. این منطقه برای جهان اسلام و گردشگری مذهبی بسیار اهمیت دارد و به بازدیدکنندگان، تاریخ، دعا، آرامش و معنویت می‌بخشد.
برای اطلاعات دقیق، مراجعه کنید به:
https://www.sanliurfa.bel.tr/lang/en/icerik/9/7/balikligol
https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/balikligol
شانلی‌اورفا؛ شهر موسیقی یونسکو
«شام‌های صف» یا «Sıra Gecesi» محافلی‌اند که با گفت‌وگو، موسیقی و شعر همراه است و در فرهنگ مردمی اورفا جایگاه ویژه دارد. در این محافل عارفان سخن می‌گویند، شاگردان تجربه می‌آموزند و شعر با ساز همراه می‌شود. مشهورترین هنرمند این سنت «قازانجی بَده» است. نام «صف» به این دلیل به کار می‌رود که این شب‌ها به نوبت در خانه افراد برگزار می‌شده است.
برای اطلاعات دقیق، مراجعه کنید به:
https://citiesofmusic.net/city/sanliurfa
https://www.musicurfa.com.tr/
https://tr.wikipedia.org/wiki/S%C4%B1ra_gecesi
حرّان: شهر دانش و ایمان
در ۴۴ کیلومتری جنوب‌شرقی اورفا، «حرّان» قرار دارد که در طول تاریخ تحت تأثیر تمدن‌هایی چون سومری‌ها، بابلی‌ها، آشوری‌ها و امویان بوده است. خانه‌های گنبدی‌شکل مخروطی آن، هویتی معماری ویژه ایجاد کرده‌اند. یکی از نخستین دانشگاه‌های جهان در اینجا بنا شد و دانشمندانی چون «ثابت بن قره» که در تاریخ علم اسلامی جایگاه مهمی دارند، در این سرزمین پرورش یافتند. در دوران باستان، معبدی برای خدای ماه «سین» نیز در اینجا وجود داشته است.
برای اطلاعات دقیق، مراجعه کنید به:
https://muze.gov.tr/muze-detay?DistId=MRK&SectionId=HAR01
https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/harran
هالفِتی: شهر خاموش زیر آب
با ساخت سد «بیریجیک» بر رود فرات، بخش قدیمی «هالفِتی» زیر آب رفت و به «شهر غرق‌شده» شهرت یافت. امروزه با قایق می‌توان بقایای این شهر را دید. «هالفِتی نو» در کنار ساحل جدید ساخته شده است. فضای آرام و طبیعت بی‌همتای آن، حس ایستادن زمان را به بازدیدکنندگان القا می‌کند. گل‌های سیاه کمیاب که تنها در این منطقه رشد می‌کنند، حال و هوایی رازآلود به آن می‌بخشند.
برای اطلاعات دقیق، مراجعه کنید به:
https://goturkiye.com/halfeti
https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/halfeti
آشپزخانه اورفا: پیوند طعم و فرهنگ
آشپزی اورفا، بازتاب طعم‌های کهن بین‌النهرین با تفسیر آناتولی است. معروف‌ترین غذای آن «چی کفته» است، اما «دلمه ایسوت»، «سوپ لبنیه»، «بورانی»، «چورک آغزی آچیک»، «تیریت»، «کاتمر خشخاشی» و به‌ویژه «کباب جگر» از دیگر خوراک‌های محبوب آن هستند. استفاده از ادویه در این آشپزی چشمگیر است و فلفل «ایسوت» مشخصه اصلی آن است. در شام‌های صف، مردم با موسیقی این خوراک‌ها را با هم به اشتراک می‌گذارند.
برای اطلاعات دقیق، مراجعه کنید به:
https://www.sanliurfa.bel.tr/kategori/631/0/urfa-mutfagi
شانلی‌اورفا: افسانه‌ای زنده
شانلی‌اورفا با هر فصل و هر گوشه‌اش زیبایی و معنا دارد. سکوت پیشاتاریخی گوُبکلی‌تپه، تقدس برکه ماهی‌ها، دانش حرّان، آرامش هالفِتی و غنای آشپزی اورفا، این شهر را نه‌فقط مکانی برای دیدار، بلکه جایی برای احساس کردن می‌سازد.
شانلی‌اورفا؛ در هر گام یک قرن، در هر قرن یک راز.
و این راز، منتظر است تا شما را نیز به داستان خود پیوند دهد.
برای مشاهده موقعیت جغرافیایی شانلی اورفه در نقشه گوگل کلیک کنید.
